Help, ik zit onder de sproeten. Help, mijn haar valt uit. Help, mijn borsten zijn klein. Help, ik krijg rimpels. Help, mijn huid gaat hangen. Help, mijn ogen zijn niet symmetrisch. Help, ik heb een grote neus. HELP, IK VOEL ME ONZEKER!

Misschien bekijk jij jezelf meerdere keren in de spiegel en zie je dan vooral hetgeen waar je ontevreden over bent. Een goed gevoel kan soms al snel ondergesneeuwd raken door schaamte of onzekerheid over 'onvolmaaktheden'.

Ik was er een expert in, het veroordelen van mijn spiegelbeeld.
Waar ik me vooral op focuste waren mijn 'imperfecties'. Ik bekeek mezelf destijds door de ogen van 'het ideaalbeeld in de media' en niet door de ogen van mijn hart. Net zoals miljoenen andere vrouwen. En tjah, als je gelooft dat je hier niet aan het 'perfecte plaatje' voldoet, dan ga je dus op zoek naar oplossingen.

Zo zocht ik mijn heil in crème de la crème anti-rimpelproducten, flink opgevulde push-up bh's, shampoo voor dun of breekbaar haar, make-up tegen oneffenheden, een berg aan pillen voor een betere huid.. en ook bezweek ik voor injectables en siliconen. Gaf dit rust en waren hiermee mijn 'onvolmaaktheden' voorgoed verdwenen? Nee, natuurlijk niet. In de diepte voelde ik me nog steeds 'niet goed genoeg'. En er kwam altijd wel weer een nieuwe 'imperfectie' om de hoek kijken om ontevreden over te zijn.

De beauty industrie verkoopt beauty problemen,
geen beauty oplossingen.

En dit is niet zo heel gek. We worden namelijk dagelijks volgestopt met een berg aan voeding voor zelftwijfel. Onze angst om niet goed of mooi genoeg te zijn met onze 'imperfecties' wordt er niet minder op door alle zinloze reclamekul.

Wittere tanden, langere wimpers, cellulitis-vrije dijen, dikkere haren, een vlekkeloze gladde kop, grote kijkers.. we moeten nogal aan wat eisen voldoen om erbij te horen als je de magazines en tv-spotjes moet geloven. En zo worden we allemaal onzeker gemaakt over het natuurlijke, prachtig imperfecte uiterlijk. Om deze onzekerheden vervolgens liever voor onszelf te houden en in ons eentje lijden.

We denken dat imperfecties, onzekerheden en zelftwijfel er zijn om te verbergen, we drukken rotgevoelens liever weg. Want 'je moet vooral sterk, mooi of leuk zijn', het moet goed gaan en 'je moet je vooral niet zo aanstellen'. Praten over emotionele moeilijkheden hoort niet in dit rijtje thuis. Je kwetsbaar opstellen lijkt beschamend en 'niet zo sexy'. Dus leren we eigenlijk dat dit soort lastigheden een soort van onacceptabel zijn. Een onbehulpzaam doorgeef-cadeautje van het leven in onze maatschappij.

Onzekerheid dat wordt weggedrukt, komt op wat voor manier toch altijd nog tot uiting in gedrag: Jaloezie naar anderen toe, het ontwikkelen van controledrang, jezelf verbergen of klein houden, het vermijden van bepaalde situaties, mensen of partijtjes, etc. En hiermee wordt de onzekerheid in de diepte eigenlijk alleen maar meer gevoed en in stand gehouden.

De meesten onder ons hebben niet geleerd hebben hoe je het eigenwaarde opkrikt en het zelfvertrouwen vergroot door op een gezonde manier met lastige gevoelens als onzekerheid, schaamte en zelftwijfel om te gaan. Dit is zonde, maar gelukkig is er alsnog iets aan te doen!

Zelfinzicht, zelfbegrip en het vertrouwd raken met alles dat zich emotioneel bij je aandient is de eerste stap naar zelfacceptatie. Je moet eerst iets zien, voordat je het kunt veranderen. En om eerst iets te zien, heb je zelfinzicht nodig. En dit begint bij inzicht in je (automatische) manier van denken en je reactie op deze gedachten.

Waarschijnlijk ken je deze automatische gedachten wel: "Ik heb een imperfectie, ik voel me hier onzeker over, ik vind onzekerheid een partijtje kut, ik wil met niet zo voelen, ik wil er vanaf! Reactie: Ik verberg mijn imperfecties, want dan gaat de onzekerheid wel over." Gevolg: De onzekerheid is in de diepte niet opgelost en beweegt onderhuids door. Helemaal puur jezelf zijn wordt hiermee steeds lastiger.

Stel jezelf betere vragen!

TIP: Wordt je bewust van wat je precies denkt met betrekking tot imperfecties en onzekerheid. Wat zeg je allemaal tegen jezelf? Welke betekenis koppel je hieraan en hoe gedraag jij je naar aanleiding van het geloven van deze woorden? Wat precies kun jij niet accepteren van jezelf?

Ik voel me onzeker met betrekking tot mijn 'imperfectie':

Wat denk ik precies? Wat voel ik precies? Wat gebeurt er als ik me zo voel?
Waarom heb ik dit gevoel? Wat wil het me zeggen?
Waar ben ik bang voor? Waarvoor wil onzekerheid me beschermen? 

Kan ik dit relateren aan een eerdere situatie of ervaring?

Waarom vind ik imperfecties en onzekerheid nou zo erg?
Wat betekent dit precies voor mij?
Hoe kan ik mijn gevoelens erkennen zonder oordeel en met compassie?

Zo ga je meer de diepte in en kom je dichterbij het vinden van een oplossing in de kern. Vrijwel altijd ligt er namelijk een dieper emotioneel verlangen verborgen onder angst voor imperfecties en onzekerheid.

Delen is helen. Maak de onzekerheid over je 'imperfectie' een opening naar verbinding.

We vinden het allemaal prettig om te weten dat we niet de enige zijn die in eenzaamheid worstelt met gedachten als 'ik ben niet goed of mooi genoeg'. De eerste stap naar een betere omgang met imperfecties en de daarbij horende gevoelens is dus erkenning. Toegeven. Eerst aan jezelf en dan aan iemand anders die je vertrouwd.

Oefening:

Deel met een geliefde die je vertrouwd en bij wie jij je op je gemak voelt over hoe jij je voelt.

Ook al komt er angst naar de oppervlakte wanneer jij klaar staat om je in alle eerlijkheid te openen, besef je dan dat dit dezelfde angst is die jou klein houdt, die jou tegenhoudt om voluit te leven. Laat die angst er maar zijn, en deel het. Zeg het.

"Ik vind het moeilijk om me te openen over iets waar ik me onzeker over voel, maar ik doe het toch want ik ervaar bepaalde lastigheden waar ik graag over wil delen en waarbij ik misschien hulp of ondersteuning kan gebruiken. Zou je alsjeblieft zonder oordeel naar me willen luisteren?" 

Ik durf er bijna vergif op in te nemen dat wanneer jij in alle vriendelijkheid vraagt naar een luisterend oor, dat de persoon aan wie je dit vraagt zich behulpzaam op zal stellen. (En zo niet, dan is deze persoon zelf  emotioneel niet zo goed ontwikkeld - een beetje pannenkoek - en kun je het beter aan iemand anders vragen.)

Note: Bereid je er overigens wel op voor dat iemand kan zeggen: "JIJ? Last van onzekerheid? Joh! Schat, je bent juist mooi zoals je bent. Onzekerheid is echt neeeeergens voor nodig! Je hoeft je niet onzeker te voelen!"

Je kunt hier geen reet mee - want dit is eigenlijk een afwijzing van jouw ware gevoelens - maar weet het goedbedoeld is. (Door dit soort sociaal wenselijke automatische reacties denk je eigenlijk alleen nog maar meer: "Oh, ik mag me dus niet zo voelen zoals ik me voel, ik stop het maar weer weg")

TIP: Geef dan als bijvoorbeeld als reactie: "Dankjewel, ik waardeer je compliment en goede bedoeling. Maar ik wil mijn gevoelens graag serieus nemen. De onzekerheid is er, deze kan ik niet zomaar wegdrukken. Ik ben bezig om mezelf en mijn onzekerheid beter te begrijpen en zou graag wat dieper met je gesprek komen hierover. Sta je hier voor open?"

Misschien is dit een beetje onwennig voor je, maar probeer het! Hoe vaker je dit doet, hoe makkelijker het voor je zal worden om betere, meer waardevolle gesprekken te starten en voeren. Beloofd.

Ik wil me niet onzeker voelen. Onzekerheid moet weg!

En nu hoor ik je denken: "Oke, ik heb de gevoelens voor mezelf erkent en ik weet nu hoe ik me kan openen. Maar hiermee is de onzekerheid en de angst niet verdwenen! Wat een kutoefening. Dit werkt niet."

Ik leg het je uit. Wat je wil leren voor het ontwikkelen van zelfacceptatie is het loslaten van weerstand. Weerstand tegen je gedachten en gevoelens. Weerstand tegen de manier waarop je op jouw eigen gedachten reageert. En weerstand tegen de weerstand ;)

Je denkt op een bepaalde manier, voelt je op een bepaalde manier en vind hier wat van: 'het zou niet zo moeten zijn' = oordeel. En toch is het zo. Waar je naartoe wil is het accepteren van de lastige gevoelens en het begrijpen van de weerstand die je hier tegen voelt.

Tijdens therapie krijg ik vrijwel altijd te maken met opmerkingen als: "Ik ben hier omdat ik van onzekerheid (of wat dan ook) af wil! En ik verwacht van jou een magic pill."

Mijn reactie: "Waar je vanaf wil is de weerstand die je voelt. Je wil niet langer de strijd voeren tegen tegen de pijn, waardoor je lijdt. De enige manier om jouw lijden te verminderen is door te accepteren dat deze onzekerheid aanwezig is, en je te richten op de dingen die daadwerkelijk belangrijk voor je zijn. Door te leren dat lastige gevoelens horen bij het leven, zul jij je vanzelf minder gaan storen aan 'imperfecties'. Dus graag wil ik samen met je onderzoeken hoe je eerst jouw onzekerheid kunt begrijpen en accepteren. Zodat hierdoor de onzekerheid vanzelf zijn dominerende kracht verliest.

Ik leg het je uit aan de hand van twee voorbeelden:

Twee metaforen voor pijn (de 'imperfectie' of de onzekerheid) en het lijden ('de weerstand tegen onzekerheid')

TOUWTREKKEN.

Stel je voor: Je bent aan het touwtrekken met een monster; namelijk je pijn (de 'imperfectie', negatieve gedachten en/of gevoelens). Het is groot, lelijk en erg sterk. Tussen jou en het monster is er een groot gapend gat, een ravijn, waar je langzaam naar toe getrokken wordt. Als je het touwtrekken verliest, dan zul je over de rand vallen en blijft er niet veel meer van je over. Dus je trekt en trekt om dit te vermijden, maar hoe harder je trekt, hoe harder het monster trekt en hoe dichter je bij de rand van het ravijn komt te staan. Het is moeilijk om op dat moment te zien dat als je niet in het ravijn wilt vallen, je niet het touwtrekken hoeft te winnen: Je hoeft alleen maar het touw los te laten…
(dit metafoor is content uit de ACT-opleiding)

EEN KIST MET EMOTIES

Stel. je hebt een grote dekenkist waarin je al je vervelende of sto­rende emoties kunt opbergen. Je stopt al die emoties weg in de kist, zodat je er geen last meer van hebt. Op het eerste gezicht lijkt het best fijn om zo'n kist te hebben. Er is alleen een probleem. Op de kist zit geen slot. En telkens als je de deksel loslaat vliegen de emoties eruit omdat ze het niet prettig vinden om opgesloten te zitten. Omdat je de vervelende emoties toch in de kist wilt houden,  stop je ze er allemaal weer in. Ditmaal ga je boven op de kist zitten. Nu duwen de emoties wel tegen het deksel, maar ze kunnen er niet meer uit. Het lijkt een prima oplossing, tot je beseft dat je voor de rest van je leven op die kist moet blijven zitten. Je kunt nergens heen. Al je aandacht gaat uit naar het zitten op die kist. Alle leuke en mooie ervaringen die je zou kunnen hebben moet je opgeven om op die kist te blijven zitten.
(dit metafoor is content uit de ACT-opleiding)

"Meestal is het daarna eventjes stil en volgt er een knikje: "Ja, ik snap wat je bedoelt. Ik kijk er naar uit om hiermee actief aan de slag te gaan!"

Worstel jij met onzekerheid, schaamte en zelftwijfel door (uiterlijke) imperfecties en lukt het jezelf nog niet om hier op een gezonde manier mee om te gaan? Ik help je graag!

Door het ontvangen van de juiste vragen, inzichten, technieken en begeleiding kun je jarenlange struggle voorkomen. Ook al denk je misschien: "ik moet het zelf kunnen", je hoeft het niet in je eentje te doen! Samen kijken we naar wat de beste manier voor jou is om met lastige gevoelens om te gaan en hoe je langdurige zelfacceptatie kunt ontwikkelen.

Om je kennis te laten maken met wat zelfacceptatie voor jou kan betekenen, bied ik een gratis kennismaking sessie aan. Tijdens dit gesprek onderzoeken we jouw uitdagingen, ontvang je een persoonlijk advies, krijg je een praktische oefening en als het goed is doe je hiermee gelijk al waardevolle inzichten op.

Kun je daarna zelf bepalen of je coaching / therapie door mij wenselijk vind.

Ik kijk er naar uit je binnenkort te spreken!

Acceptatie therapeut, Mindful Self Compassion coach

Andere waardevolle blogs voor jou:
Jezelf accepteren kun je leren
Beter met moeilijkheden omgaan
Met volle onzekerheid vooruit!
Overmatige focus op je uiterlijk begrijpen
Waarom jij je niet goed genoeg voelt